Dünyanın her yerinde büyük şehirlerin içinde ,kendini bazen öyle küçücük hissedersin ki , bir karınca gibisindir,durmadan koşturan ve çalışan.Ufalmışlık hissi,yoğun çalışma hayatı,zamanı yönetememek ve yetersizliği, bununla beraber kimi zaman yaşadığımız psikolojik saldırılar,bazen küçük bazen büyük travmatik olaylar canımızı daha da çok sıkar.Özellikle iş hayatımızda yaşadığımız bu durumlar , bu olumsuz ruh halini yükseltir.İş yerlerinde yaşanan,bu psikolojik terör,taciz,yıldırmaya yönelik,özgüven yıkan davranışın adı mobbingtir.Benzer davranışları sadece iş hayatında değil , ailemizde ,sosyal çevremizde de yaşayabiliyoruz.O zaman mobbingten biraz bahsedelim. Bu kelime kökünü Latinceden almış ‘hareketli kalabalık’ tanımının kısaltılmış halidir.Bu kelimenin şimdiki formuna ulaşması da çok ilginç ama benzer hikayelerdir aslında.İlk önce biyologlar kullanmış ve saldırganı korkutarak yuvasını koruyan kuşların davranışları olarak adlandırmıştır.Sonra küçük bir hayvan grubunun ,büyük bir hayvana yaptıkları saldırı olarak dile getirilmiştir. Zaman içerisinde evrilen bu kelime ; bir grup çocuğun grup dışından başka bir çocuğa karşı ,onu ayrıştıran bir davranış biçimini adlandırmak için kullanılmıştır.En son İş hayatında yaşanan ,bezdiren bu tür davranışlara mobbing denmiş ve tüm dünyada öğrenilmiştir. Aslında kelimenin özeti hep aynıdır,psikolojik saldırı.Amaç, mekan, zaman, cinsiyet ,görev değişmektedir ama yaşatılan ve hissetirilenler hep aynıdır ve çoğunlukla yıkıcıdır.
Mobbing nedenleri sıklıkla değişmektedir ;
** Bireysel nedenler
** Saldırıları yapanların kişisel ve ruhsal yapıları
** Mağdur kişinin kişisel ve ruhsal yapısı
**İçinde bulunulan yönetimin veya örgütün yapısı
Yukarıda bahsi geçen nedenler içlerinde çoğaltılabilir ama merkez noktası hep aynıdır; bezdirmeye yönelik saldırı.Mağdur kişinin üzerinde ağır psikolojik sorunlar ,bununla beraber fiziksel rahatsızlıkları devamında getirir.Günümüzün sosyo-ekonomik koşulları düşünüldüğünde iş yerlerine ‘elveda’ demek de kolay
değildir.Ancak çoğu zaman bu hikaye; işin sonlanması ile biter.Veda zamanı geldiğinde mağdur,psikolojik ve fiziksel olarak çöküş yaşamıştır.Ufak tefek de olsa hepimizin karşılaştığı bir hikaye bu öyle değil mi? Üstelik biz bunları yaşarken en üzücü kısmı;bu davranışlara tanık olan izleyicilerdir.Kimi meraklı,fazla ilgiyle izleyen,kimi sadece izleyen hiç olaya hiç müdahil olmayan yada iki yüzlü bir şekilde hiçbir şey yapmıyormuş gibi izleyen ama saklı bir şekilde saldırganı destekleyenler de olabiliyor.Olayı genel çerçevede incelediğimizde izleyiciler,mobbing uygulayıcıları kadar kişilere psikolojik zarar vermektedirler.
Mobbing bir kere yaşandığında ve düzenli aralıklarla devam ettiğinde bireye kuruma, kurumun imajına , bireyin ailesine ,yakın çevresine zarar vermektedir. Kısacası topluma zarar veren bir olgudur .Bu nedenle bir toplum sorunu olduğu için kanunen yasalarla korunmaktadır.Bu davranışların kanunen yasak olduğunun bilinip,duruma herkes tarafından sağ duyuyla yaklaşılması gerekmektedir.Hem bireysel hem de kurum tarafından mücadele ve müdahale şarttır.Bu tür yaşananlarda kişiler yalnız olmadığını bilmeliler; mobbing ile ilgilenen yüksek merciler,insan kaynakları,iş yeri hekimleri,çalışan ve yöneticilerin durumdan haberdar olması,toplumsal yardımlaşma örgütleri,dayanışma kurumları,özel psikolojik destek vb. Ayrıca bununla beraber şikayetler yazılı olarak yapılmalı ve tanıklarla ,belgeler başvuruya eklenmelidir.Hukuki boyutlarda da bunlar şarttır.
Sonuç olarak mobbing ve benzeri tatsız olaylar hayatımızda yaşıyoruz.Sadece büyük şehirlerde değil,kasabalar,köyler ve belki bazen çok yakın çevremizde görebiliyoruz.Bununla başa çıkmak için öncelikle sakin olmanızı tavsiye ediyorum.Basit ve sakin bir dille kendinizi ifade edin.Bu şekilde kontrolünüzü kaybetmeyeceksiniz. Onlar tarafından gelen önerileri dikkate alın,neyin önemli olduğunu düşünerek değerlendirin.Bu önerileri kabul etmek onlarla aynı fikirde olduğunuzu göstermez.Ortak amaca hizmet eder.Dikkatleri çekecek yeni fikirler üretin.En önemlisi saldırgan kişilerle tartışmaktan çekinmeyin ama asla onlarla aynı tarzı benimsemeyin.Hayatımızın her alanında olduğu gibi dengede kalın.
Dengeli olmak hayatımızın kalitesini arttırır,hedeflerimize daha kolay ulaşmanızı sağlar.Davranışlarınız var olan koşulların değil ,sizin karakterinizin eseri olmalı.Şunu hatırlayın ; siz kendi gücünüzü,aklınızı keşfettiğiniz zaman gösteriniz başlayacak.
Bilge bir insan olun.Adil bir şekilde kazanabilirsiniz,huzurlu bir şekilde yaşayabilir,komplekslerden sıyrılıp,kaosu geride bırakıp,neşeyle yola devam edebilirsiniz.Sahne sizin,şimdi gösteri zamanı. Sevgilerimle…Özlem TUNA
Sosyolog/ NLP uzmanı / Seminer ve Konuşmacı
Danışmanlık ve İletişim İçin ; ozlemtunaofficial@gmail.com
